GRI üyesi olan ve EBRD’nin akredite ettiği danışman kuruluşlar arasında yer alan Trasta ESG Danışmanlık AŞ’nin ana faaliyet konusu “ESG Derecelendirmesidir”.
ESG Derecelendirmesi (ESG notu), firmaların paydaşlarına sürdürülebilirlik performanslarını açıklayabilmek amacıyla kullandıkları en etkili araçlardan birisidir.
Firmaların sürdürülebilirlik alanında sergiledikleri performans;
- Çevrenin korunması,
- Yeşil yatırımların artması,
- Enerjinin verimli şekilde kullanılması,
- Emisyonların ve su ayak izinin azaltılması,
- Atıkların daha etkin yönetimi, döngüsel ekonominin desteklenmesi
yanında sosyal eksende;
- İnsan haklarına özen,
- Yerel toplulukların haklarının korunması ve eşitlik,
yönetişim ekseninde ise;
- İş etiği ve paydaş haklarının korunması
gibi hayati öneme sahip konularda önemli ilerleme zemini sağlar.
Süreç
Bir danışan, kendisine ESG derecelendirmesi yapılması (ESG notu verilmesi) amacıyla Trasta ESG Danışmanlık AŞ’ye başvurduğunda, aşağıdaki süreç işletilir:
- Danışan ile karşılıklı hak ve yükümlülükleri belirleyen bir sözleşme imzalanır
- Trasta Admin’i, Danışan’a kullanılan teknolojik platform üzerinde bir hesap açar ve Danışan’a görevler atar. Görev atamak, kendisine yanıtlaması gereken soruların ve metriklerin iletilmesi anlamına gelir.
- Danışan’ın Trasta’ya bildirdiği elektronik posta adreslerine sisteme bağlantı linkleri gönderilir.
- Danışan, ilgili linkleri kullanarak sisteme bağlanır.
- Danışan, kendisine atanan görevde bulunan tek seçimlik, çoklu seçimlik ve açık uçlu soruları yanıtlar. Bazı sorular için talep edilen kanıtları sisteme yükler.
- Soruların yanıtlanmasının tamamlanmasının ardından Trasta Derecelendirme Komitesi’nin görevi başlar.
- Danışan’ın detaylı olarak yanıtladığı sorular Derecelendirme Komitesi tarafından ayrıntılı olarak incelenir.
- Gerek duyulması halinde Danışan ile belli hususların açıklığa kavuşturulması için ilave toplantı / toplantılar düzenlenir.
- Söz konusu toplantıların da bitişini takiben Danışan’ın notu belirlenir.
- Danışan’a özel derecelendirme raporu hazırlanır.
- Rapor “Taslak” olarak Danışan’a iletilir.
- Danışan’ın kontrolü sonrası nihai hale getirilen rapor Danışan ile paylaşılır ve süreç sonlanır.
Trasta ESG’nin Derecelendirme Metodolojisi
ESG (Environmental, Social, Governance) ifadesi çevresel, sosyal ve yönetişim kelimelerinin İngilizce karşılıklarının baş harflerinden oluşan, bir şirkete veya iş fikrine yapılan yatırımın toplumsal etkisini ve sürdürülebilirliğini ölçmeye yarayan üç temel faktörü ifade eder.
Bu tanımdan anlaşılabileceği üzere, ESG, bir organizasyonun sürdürülebilirlik faaliyetlerinin performansını ölçmek üzere geliştirilmiş olan bir kavramdır.
Söz konusu performans ölçümü üç boyut altında gerçekleştirilir.
- Çevresel
- Sosyal
- Yönetişim
Bu üç boyut altında, Trasta ESG tarafından Danışanlar’a aşağıdaki belli başlı alanlara ilişkin sorular (ölçüm metrikleri) yönlendirilir. Bu kapsamda, 160’dan fazla ana soru başlığı altında, 470’den fazla alt kriterin değerlendirilmesi söz konusudur.
Yukarıdaki paragraftan da anlaşılabileceği gibi, detaylı bir değerlendirme sürecinden bahsedilmektedir. Ayrıca, Danışan şirketin faaliyet gösterdiği sektöre özel belirlenen çevresel, sosyal ve yönetişim ağırlıklandırma katsayıları kullanılmakta, böylelikle de Danışan’a özel bir değerlendirme yapılmış olması sağlanmaktadır.
Performans değerlendirmesi sırasında da ilgili başlıklar altında, bir bölümü için örnek olarak verilen tarzda sorular sorulur.
- Çevresel
- Karbon Ayak İzi
- Şirketinizin sera gazı emisyonlarına ilişkin raporlama yapıyor musunuz?
- Enerji yönetimi
- Şirketinizin enerji tüketimini raporluyor musunuz?
- Su yönetimi
- Şirketinizin su tüketimini raporluyor musunuz?
- Yenilenebilir enerji
- Döngüsel ekonomi
- Şirketinizin atık bertarafını raporluyor musunuz?
- Hava kirliliği
- NOx verilerini raporluyor musunuz?
- Kaynakların verimli kullanımı
- İklim Değişikliği Risk ve Fırsatları
- Şirketiniz iklim değişikliği ile ilgili fiziksel riskleri değerlendirdi mi?
- Şirketiniz iklim değişikliği ile ilgili geçiş risklerini değerlendirdi mi?
- Yasal Düzenlemelere Uyum
- Şirketinizin üst yönetim tarafından kabul edilmiş bir çevre yönetim politikası var mı?
- Karbon Ayak İzi
- Sosyal
- İnsan hakları
- Şirketinizin ayrımcılık ve taciz karşıtı bir politikası var mı ve işyerinde ayrımcılık ve tacizle etkin bir şekilde mücadele etmek için ne gibi önlemler alınıyor?
- Veri güvenliği
- Tedarik zinciri
- Çalışan ilişkileri
- Lütfen son mali yıla ait ilgili çalışan eğitim ve gelişim verilerini iletiniz. Bu bilgilerin nerede raporlandığına dair destekleyici kanıtları ekleyin.
- Cinsiyet eşitliği
- Şirketiniz cinsiyete dayalı ücret farkı veya eşit ücret değerlendirmesinin sonuçlarını izliyor ve açıklıyor mu?
- Yerel topluluk yararları
- Şirketinizin kurumsal vatandaşlık/ hayırseverlik faaliyetlerine rehberlik eden bir stratejisi var mı? Lütfen bu stratejinin genel kurumsal stratejiniz ve 17 BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi ile nasıl uyumlu olduğunu belirtin. İnternet sitelerinden referans gösteriniz.
- Yoksulluk Yok
- Sıfır Açlık
- İyi Sağlık ve Esenlik
- Kaliteli Eğitim
- Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
- Temiz Su ve Sanitasyon
- Uygun Fiyatlı ve Temiz Enerji
- İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme
- Sanayi, İnovasyon ve Altyapı
- Azaltılmış Eşitsizlikler
- Sürdürülebilir Şehirler ve Toplumlar
- Sorumlu Tüketim ve Üretim
- İklim Eylemi
- Su Altında Yaşam
- Karada Yaşam
- Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar
- Hedefler için Ortaklıklar
- Diğer Paydaşlarla ilişkiler
- Şirketinizin kurumsal vatandaşlık/ hayırseverlik faaliyetlerine rehberlik eden bir stratejisi var mı? Lütfen bu stratejinin genel kurumsal stratejiniz ve 17 BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi ile nasıl uyumlu olduğunu belirtin. İnternet sitelerinden referans gösteriniz.
- İnsan hakları
- Yönetişim
- Muhasebe ve vergi yaklaşımı
- Şirketinizin, vergilendirme konusundaki yaklaşımınızı gösteren vergi politikası, stratejisi veya ilkeleri var mı?
- Hissedarların hakları
- İş etiği
- Şirketinizde davranış/etik ilkeleriyle ilgili ihlaller (örneğin ihlal sayısı, vakalar vb.) düzenli olarak Yönetim Kurulu / Mütevelli Heyeti / Müdürler Kuruluna raporluyor mu?
- Bilgi Güvenliği
- Risk Yönetimi
- Şirketinizde, risk yönetimi fonksiyonunun yönetilmesi ve
- Yönetim kurulunun çeşitliliği
- Şirketinizin yönetim/denetim kurulundaki kadın üye sayısını ve yüzdesini belirtiniz.
- Yolsuzluğu önleme politikaları
- Yolsuzluk ve rüşvetle mücadele politikanız var mı?
- Mülkiyet haklarının korunması
- Yönetim kurulunun bağımsızlığı
- Bağımsız Yönetim Kurulu/Mütevelli Heyeti/Müdürler Kurulu üyeleri sayısını yazınız.
- Şeffaflık politikası
- Muhasebe ve vergi yaklaşımı