SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BÜLTENİ (SAYI 25)

BİZDEN MESAJLAR

Değerli okurlarımız,

Bu sayımızda, iklim değişikliğinin zincirleme etkisini dikkate alarak yapılan yeni bir modellemenin kaygı verici sonuçlarını, sürdürülebilirlik dünyasında önemli bir yere sahip olan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları’nı ve yeniden doldurulabilir (refill) ürünleri mercek altına alıyoruz. Ayrıca, ESG alanındaki en güncel gelişmeleri ve dünyadan öne çıkan haberleri de sizler için derledik. Sürdürülebilir bir geleceğe giden yolda birlikte düşünmeye ve harekete geçmeye hazır mısınız?

Sürdürülebilir kalın…

ÖZGÜN ÇINAR, CEO

ESG’Lİ HABERLER

• Küresel ortalama sıcaklıkların önümüzdeki yıllarda artmaya devam etmesi beklenirken, bilim insanları ısınmanın ürün verimini zayıflatıp gıda üretimini aksattığı için küresel tarıma önemli ölçüde zarar vereceğini öngörüyorlar. DETAY

• ABD, yoksul ve savunmasız ulusların iklim değişikliği kaynaklı felaketlerle başa çıkmasına yardımcı olmaya adanmış, BM nezdinde sıkı müzakerelerle oluşturulan iklim hasarı fonunun yönetim kurulundan çekiliyor. DETAY
• LEGO Grubu, ürünlerinde sürdürülebilir malzeme kullanımını artırma çabalarında önemli ilerleme kaydettiğini duyurarak, 2024 yılında ürettiği LEGO parçalarının yaklaşık %33’ünün yenilenebilir kaynaklardan üretildiğini ve bunun bir önceki yıla göre neredeyse üç katlık bir artışa karşılık geldiğini beyan etti.DETAY
• ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) başkanı Lee Zeldin, Associated Press’in haberine göre, kömürle çalışan elektrik santrali kirliliği, iklim değişikliği ve elektrikli araçlarla ilgili kurallar da dahil olmak üzere çevre düzenlemelerini geri döndürecek bir dizi eylem duyurdu. Değişikliklere ilişkin kararın “kamuoyunun yorumunu da içeren uzun bir süreç” sonucunda alındığı belirtiyor. DETAY
• Eski insanların, 25 bin yıl önce Tibet’te, daha önce “yaşama imkanı bulunmadığı” düşünülen aşırı buzlu koşullarda yaşamış olabilecekleri ortaya çıktı. DETAY
• Bina ve inşaat sektörü, dünyanın enerjisinin %32’sini tüketirken, karbon emisyonlarının %34’üne katkıda bulunuyor. Bu sektör, inşaat atıklarının başlıca kaynakları olan çelik ve çimento gibi malzemelere bağımlı ve aynı zamanda dünya çapındaki emisyonların %18’inden sorumlu. Daha fazla ülke binalarını karbonsuzlaştırma yönünde çalışsa da, finansman temini ve ilerlemedeki yavaşlık, BM Çevre Programı (UNEP) ve Küresel Binalar ve İnşaat İttifakı (GlobalABC) tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre iklim hedeflerini riske atıyor. DETAY

• Kaliforniya’daki elektrikli araç şarj istasyonu sayısı benzin istasyonları sayısını aştı. Bu, 2035 yılına kadar benzinle çalışan araçların satışını durdurma yolunda geçilen önemli bir kilometre taşı anlamına geliyor. DETAY

🍃YEŞİL KÖŞE🍃

TSRS ÇERÇEVESİNE BİR BAKIŞ

Sürdürülebilirlik raporlaması, şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim performanslarını düzenli olarak açıklamalarını gerektiren bir süreçtir. Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını daha şeffaf ve standart bir şekilde raporlamalarını sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir çerçevedir.  Bu standartlara göre, yalnızca belirli kriterleri karşılayan işletmelerin raporlama yapması gerekmektedir.

İşletmenin zorunlu sürdürülebilirlik raporlamasına tabi olması için iki temel şartı sağlaması gerekmektedir. Öncelikle, ilgili düzenlemelerde belirtilen kurum, kuruluş veya işletme statüsüne sahip olması gerekir. Bunun yanı sıra, belirlenen üç temel ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini üst üste iki raporlama döneminde aşması beklenir. Bu üç ölçüt; aktif büyüklüğü, yıllık net satış hasılatı ve çalışan sayısıdır. Eğer bir işletme bu koşulları yerine getiriyorsa, sürdürülebilirlik raporlaması kapsamına dahil edilir ve belirlenen standartlara uygun şekilde açıklamalar yapmak zorundadır.

Bazı işletmeler sürdürülebilirlik raporlamasından muaftır. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) bünyesindeki bankalar, Borsa İstanbul’da işlem görmeyen ancak belirli sermaye piyasası araçlarını ihraç eden anonim şirketler, Yakın İzleme Pazarı ve Girişim Sermayesi Pazarı’nda işlem gören ortaklıklar, şube sayısı 1’i veya çalışan sayısı 250’yi aşmayan bankalar (Borsa İstanbul AŞ piyasasında payları işlem görenler hariç) ve geçici olarak Kapsam 3 sera gazı emisyonlarını açıklama zorunluluğundan muaf olan şirketler bu kapsamdadır. Bu işletmelerin sürdürülebilirlik raporlaması yapma zorunluluğu olmasa da, istedikleri takdirde gönüllü olarak raporlama gerçekleştirebilirler. Sürdürülebilirlik performansını şeffaf bir şekilde ortaya koymak, yatırımcı güvenini artırmak; çevresel, sosyal sorumluluklarını yerine getirmek isteyen şirketler için gönüllü raporlama önemli bir fırsattır.

Bankalar için ise özel bir düzenleme bulunmaktadır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından denetlenen bankalar, herhangi bir ölçüte bakılmaksızın sürdürülebilirlik raporlamasına tabidir. Dolayısıyla, bu kurumlar finansal şeffaflığı sağlamak adına sürdürülebilirlik performanslarını kamuoyuyla düzenli olarak paylaşmak zorundadır.

Bir şirket zorunlu sürdürülebilirlik raporlamasına tabi olduğunda, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri de bu süreçten etkilenmektedir. Şirket bu kapsama girdiğinde, bağlı ortaklıklarının ve iştiraklerinin bilgilerini de içerecek şekilde konsolide sürdürülebilirlik raporlaması yapması gerekir. Ancak bir bağlı ortaklık veya iştirak, kendi başına eşik değerleri aşarsa, bağımsız olarak raporlama yapma zorunluluğu da doğar. Bu durum, ana şirketin bağlı ortaklık veya iştiraklere dair verileri konsolide etme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Bir şirketin sürdürülebilirlik raporlama yükümlülüğünden çıkabilmesi için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. İki ardışık raporlama döneminde eşik değerlerin en az ikisinin sağlanamaması veya belirlenen eşik değerlerin yüzde yirmi veya daha fazla oranında altında kalınması durumunda şirket, müteakip raporlama döneminden itibaren raporlama yükümlülüğünden çıkmaktadır. Şirketin kurum, kuruluş veya işletme statüsünü kaybetmesi halinde de sürdürülebilirlik raporlama zorunluluğu sona ermektedir. Ancak, her yıl yapılan değerlendirme ile şirketin yeniden bu yükümlülüğe girip girmediği kontrol edilir ve gerektiğinde kapsam yeniden belirlenir.

Şirketlerin sürdürülebilirlik raporlamasına tabi olup olmadıklarını belirlemek için finansal ve operasyonel veriler dikkate alınmaktadır. Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak hazırlanan finansal tablolar esas alınarak, şirketin aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı hesaplanmaktadır. Çalışan sayısının hesaplanmasında, muhtasar beyannamede bildirilen yıllık toplam çalışan sayısının aylık ortalaması esas alınırken, mesleki eğitim gören çıraklar ve stajyerler bu hesaplamaya dahil edilmemektedir. Bağlı ortaklıkların çalışan sayıları ana şirketin toplam çalışan sayısına eklenirken, iştiraklerin çalışan sayısı şirketin iştirak üzerindeki sahiplik oranına göre hesaplanmaktadır.

TSRS standartları doğrultusunda yürütülen sürdürülebilirlik raporlaması, sadece şirketlerin mevcut performanslarını açıklamakla kalmayıp, aynı zamanda uzun vadeli sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarını sağlayan önemli bir adımdır. Bu süreç, şirketlerin hem çevresel hem de sosyal etkilerini daha iyi yönetmelerine yardımcı olurken, aynı zamanda yatırımcılar ve düzenleyici kurumlar için daha güvenilir ve şeffaf bir iş ortamı oluşturmayı amaçlar.

DAMLA GÜNALP, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK UZMAN YARDIMCISI